vrijdag 11 december 2015

Martin Buber: 'Zoek de vrede, daar waar je staat'

In het prachtige boekje ’De weg van de mens’ schrijft Martin Buber over veel diep-menselijks. Ook over het menselijk conflict , dat ding waarin wij onszelf dagelijks dreigen te verstikken. Daarover zegt Buber eenvoudig dat alles van jezelf afhangt.

Als we een conflict hebben zijn we geneigd om de voors ten tegens tegen elkaar af te wegen, op zoek te gaan naar motieven van partijen en ook de onbewuste complexen die eraan ten grondslag liggen. Om nog maar even ongenoemd te laten dat we het liefst pijlsnel een ander de schuld geven. Dat is de primitieve, kleuterschoolhouding: hij heeft het gedaan. Zij heeft het gedaan.

Eerst orde in jezelf scheppen

De chassidische leer, die van Buber dus, ziet dat anders, of liever gezegd: gaat daar anders mee om. Als het om een conflict gaat dien je niet alleen naar de kwestie die speelt te kijken, maar moet je de gehele mens in ogenschouw nemen. Alles wat je bij die mens en het conflict kunt bedenken, speelt mee en alles is in gelijke mate belangrijk.

Naast dit principiële punt is er de praktijk en die is volgens hem nog veel belangrijker: de opvatting dat de mens eerst zelf orde in zichzelf moet scheppen. Conflictsituaties tussen mensen zijn vooral uitvloeisels van conflicten in zichzelf, van de eigen ziel, zogezegd.

Daar kun je tegenin brengen dat de ander dat dan ook moet doen, logisch toch? Maar nee, het gaat verder. Namelijk: als je zelf verandert, verandert de wereld met je mee. Ook die ander dus. Heel mooi gezegd:

’Zoek de vrede, daar waar je staat.’

Het lijkt op dit moment een beetje niksig om met dit soort wijsheden aan te komen. De wereld staat in brand of is aan het verdrinken. Toch kan het geen kwaad om klein te beginnen, je eigen conflicten in ogenschouw te nemen en ermee in het reine te komen.

Maar wat is dan dat beslissende innerlijke conflict? Hierover kunnen we het best Buber zelf aan het woord laten:

’Het is het conflict tussen drie beginselen in het wezen en in het leven van de mens: het beginsel van de gedachte, het beginsel van het woord en het beginsel van de handeling. De oorsprong van elk conflict tussen mij en mijn medemensen is dat ik niet zeg wat ik bedoel, en dat ik niet doe wat ik zeg. Want daardoor wordt de situatie tussen mij en de ander steeds weer verward en vergiftigd, en ik, met mijn innerlijke gespletenheid, ben helemaal niet meer in staat haar te beheersen, en tegen al mijn illusies in ben ik haar willoze slaaf geworden.’

Hoe dit op te lossen? Door dwars door alle uiterlijke franje en vanzelfsprekendheden heen te dringen en echt je diepe ’zelf’ te vinden. Ook dat is een klus.

________________________________________________________________________________

Mirjam.nu Mindful Analysis biedt kortdurende e-coaching en internettherapie aan voor loopbaanvragen, relatieproblematiek en psychische klachten. Binnen een week resultaat (wordt deels vergoed door de zorgverzekeraar).

drs. Mirjam Windrich is coach en psychosociaal therapeut. Haar praktijk bevindt zich in Amsterdam-Zuid. Neem voor een afspraak of meer informatie contact op via info@mirjam.nu

2 opmerkingen:

  1. Prachtig verwoord Mirjam! Dank je wel voor het delen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wijze man en mooi hoe helder je dit opgetekend hebt. Ik vrees alleen dat het voor veel mensen heel moeilijk is naar binnen te kijken, echt te kijken. Daar is veel moed voor nodig en nog meer.

    BeantwoordenVerwijderen